Przyjaźń dwóch głównych bohaterów, Izydora i Marcelego, zostaje wystawiona na próbę, gdy jeden żeni się z byłą partnerką drugiego. Fabuła jest jednak tylko pretekstem do snucia rozważań nad sensem historii, rolą sztuki i filozofii. Witkacy prezentuje tu swój specyficzny system filozoficzny, poddaje krytyce czołowych polskich intelektualistów dwudziestolecia międzywojennego, a także realizm w literaturze i sztuce.
